Çok düşük kalorili diyetler (ÇDKD), genellikle 800 kalori veya daha az içeren öğün yerine geçen ticari ürünler ile yapılır. Hızlı kilo kaybı sağlasa da, bu tür diyetler herkes için uygun olmayabilir ve uzun vadeli etkileri dikkatlice değerlendirilmelidir.
Çok düşük kalorili diyetlerle yapılan kilo kaybı, özellikle vücut kitle indeksi (BMI) 30'un üzerindeki kişiler için oldukça hızlı olabilir. Haftada 3 ila 5 kilo kaybı, 12 hafta sonunda ise 44 kiloya kadar zayıflama mümkündür. Ancak, kilo kaybı yalnızca %5 civarında olsa bile, diyabet, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi sağlık sorunlarını iyileştirebilir.
Bununla birlikte, uzun vadede, çok düşük kalorili diyetlerin etkileri daha mütevazı diyetlerden farklı olmayabilir. Diyet sonrası sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve düzenli egzersiz yapmak, başarıyı sürdürülebilir hale getirebilir.
Çok düşük kalorili diyetler herkes için uygun değildir. Genellikle, bu tür diyetler tıbbi gözetim altında daha güvenlidir. Obezite tanısı konan kişiler (BMI 30+) için genellikle güvenli sayılabilir. Ancak BMI'si 27-30 arasında olan kişiler ve daha genç yaş grupları için bu tür diyetler önerilmez.
Ayrıca, hamile ve emziren kadınlar, çocuklar ve 50 yaş üstü kişiler için ÇDKD'ler genellikle uygun değildir. İlaç tedavisi gerektiren hastalıklar ve yan etkiler nedeniyle tıbbi gözetim oldukça önemlidir.
Çok düşük kalorili diyetlerin yan etkileri arasında şunlar bulunabilir:
Yorgunluk
Kabızlık
Mide bulantısı ve ishal
Bu yan etkiler çoğunlukla birkaç hafta içinde iyileşir. Ancak, hızlı kilo kaybı sırasında safra kesesi taşları oluşma riski artabilir. Vücut yağları parçaladıkça, karaciğer kolesterol salgılar ve bu, safra kesesi taşlarının oluşumuna neden olabilir.
Çok düşük kalorili diyetler, vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besinleri almakta zorlanabilir. Bu tür diyetlerle tatmin olmak da zordur. Ayrıca, günlük 800 kalori almak, özellikle düzenli egzersiz yapmanız gerekiyorsa, vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamayabilir.
Daha iyi bir beslenme düzeni oluşturmak ve herhangi bir diyeti başlatmadan önce mutlaka bir diyetisyen veya doktorla görüşmek önemlidir.