Güneş denince akla ilk olarak zararlı etkiler gelebilir. Ancak doğru miktarda ve zamanda güneşe maruz kalmak, sağlığınız için son derece faydalı olabilir. Özellikle sabah saatlerinde kısa süreli güneşlenme, birçok sağlık avantajı sunar.
Bu süre kişiye göre değişir. Cilt tonu, yaş, yaşam tarzı ve yaşanılan bölgeye göre değişkenlik gösterse de, uzmanlar genel olarak günde 5-15 dakika güneşe çıkmanın faydalı olduğunu belirtiyor. Koyu tenli bireyler için bu süre 30 dakikaya kadar çıkabilir. Güneş kremi kullanmak, daha uzun süre dışarıda kalmanıza olanak tanır.
Güneş ışınları, vücudun D vitamini üretmesini sağlar. Bu vitamin; kemik sağlığı, bağışıklık sistemi ve kan hücreleri için gereklidir. Eksikliğinde çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise kemik erimesi gibi hastalıklar görülebilir.
Kuzey iklimlerinde yaşayan bireylerde multipl skleroz (MS) gibi hastalıklara yakalanma riski daha yüksektir. Araştırmalar bu durumun düşük D vitamini seviyeleriyle ilişkili olabileceğini gösteriyor.
Sabah saatlerinde alınan güneş ışığı, vücudun biyolojik saatini düzenlemeye yardımcı olur. Bu sayede gece uykuya dalmak kolaylaşır. Özellikle yaşlı bireylerde bu etki daha belirgindir.
Araştırmalar, sabah saatlerinde alınan ışığın yağ hücrelerini küçülttüğünü gösteriyor. Günde 20-30 dakikalık sabah güneşi, kilo kontrolüne katkı sağlayabilir.
Güneş ışığı, beyinde serotonin üretimini artırır. Bu da daha pozitif, enerjik ve odaklanmış hissetmenizi sağlar. Mevsimsel depresyon (SAD) gibi durumlarda ışık terapisi önerilmektedir.
Orta düzeyde güneş ışığı, özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında miyop riskini azaltabilir. Ancak fazla güneşe maruz kalmak, katarakt ve bulanık görme gibi sorunlara yol açabilir.
Güneş ışığı, sedef hastalığı, egzama ve vitiligo gibi rahatsızlıklarda fayda sağlayabilir. Ancak uzun süreli maruziyet melanom dahil olmak üzere 3 ana cilt kanseri türünün riskini artırır. Bu yüzden güneş kremi kullanımı şarttır.
Yeni doğanlarda görülen sarılık, filtrelenmiş güneş ışığıyla tedavi edilebilir. Ancak bebekler doğrudan güneşe çıkarılmamalıdır.
Uzun süre güneşe maruz kalmak; erken cilt yaşlanması, kırışıklıklar, leke oluşumu ve bağışıklık sistemi zayıflaması gibi sorunlara yol açabilir. Güneş yanığı, vücudu savunmasız bırakır.
UV korumalı güneş gözlüğü ve geniş kenarlı şapka kullanmak sadece estetik değil, sağlık açısından da gereklidir. Güneş ışınları bulutlu havalarda bile zararlıdır.
Geniş spektrumlu, 30 SPF ve üzeri güneş kremleri tercih edilmelidir. Dışarı çıkmadan 30 dakika önce uygulanmalı ve 2 saatte bir yenilenmelidir. Dudak, kulak ve ense gibi bölgeler de unutulmamalıdır.
Solaryum, özellikle 35 yaş öncesinde kullanıldığında melanom riskini %60’a kadar artırabilir. Bronz görünüm için alternatif olarak bronzlaştırıcı losyonlar tercih edilebilir.
Cildinizdeki değişiklikleri takip edin. Yeni leke veya şekli değişen benler için dermatoloğa danışın. Ayda bir kendi cilt kontrolünüzü yapmayı ihmal etmeyin.