Ülseratif kolit (UC), kalın bağırsağı etkileyen kronik, iltihaplı bir sindirim sistemi hastalığıdır. Şiddetli karın ağrısı, ishal, kanlı dışkı ve kramplar en sık görülen belirtiler arasında yer alır. Tam nedeni bilinmese de uzmanlar, bağırsak mikrobiyotasındaki dengesizliklerin bu rahatsızlığın gelişiminde etkili olabileceğini belirtiyor.
Son araştırmalara göre, fermente gıdalarla zenginleştirilmiş bir diyet, bağırsak florasını dengeleyerek UC semptomlarını hafifletebilir. Ancak bu besinler tedavi edici değil, destekleyici rol üstlenir.
Kefir, sütle fermente edilen probiyotik bir içecektir. Bağırsak mikrobiyotasında eksikliği sık görülen F. saccharivorans gibi faydalı bakteriler içerir. Günde bir bardak şekersiz kefir, bağışıklık sistemini destekleyebilir. Süt alerjisi olanlar için su bazlı kefir alternatifleri de mevcuttur.
Tempeh, fermente edilmiş soya fasulyesinden üretilen ve tofuya benzeyen, ancak daha yoğun yapılı bir protein kaynağıdır. Lif, probiyotik ve vitamin içeriğiyle dikkat çeker. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, tempehin bağırsak iltihabını azalttığını göstermiştir. Ancak soya alerjisi olanlar için uygun değildir.
Yunan yoğurdu, süzülerek kıvamı artırılmış bir yoğurt çeşididir. B. animalis, Lb. helveticus ve S. thermophilus gibi probiyotik suşlar açısından zengindir. Etiketinde "canlı ve aktif kültür" ifadesi olan ürünler tercih edilmelidir. Yoğurdun ısıyla işlenmiş çeşitlerinden kaçınılmalıdır.
Kore mutfağının geleneksel fermente sebze yemeği olan kimchi; lahana, soğan, baharat ve kırmızı biberle hazırlanır. İçeriğindeki L. mesenteroides bakterisinin, kolit belirtilerini hafifletmeye yardımcı olduğu gözlemlenmiştir. Yüksek sodyum içeriği nedeniyle hipertansiyon hastalarının dikkatli tüketmesi önerilir.
Miso, Japon mutfağında çorba ve sos olarak kullanılan fermente bir soya fasulyesi macunudur. UC hastaları için probiyotik içeriğiyle rahatlatıcı olabilir. Alevlenme dönemlerinde çorba formunda tüketilmesi önerilir. Ancak yüksek tuz içeriğine karşı dikkatli olunmalıdır.
Sauerkraut, rendelenmiş lahananın tuzla fermente edilmesiyle elde edilir. İçeriğindeki Lactobacillus bakterileri, bağışıklık sistemini desteklerken bağırsak iltihabını azaltabilir. Günlük 1 yemek kaşığı tüketilmesi yeterlidir.
Kombucha, tatlandırılmış çayın SCOBY (simbiyotik bakteri ve maya) ile fermente edilmesiyle elde edilen hafif gazlı bir içecektir. Yapılan çalışmalar, kombuchanın iltihap ve oksidatif stres üzerinde olumlu etkiler sağladığını göstermektedir. Ancak ticari ürünlerin içerik etiketleri dikkatle incelenmelidir.
Fermente gıdalar, ülseratif kolit tedavisinin yerini tutmaz. Ancak dengeli bir diyetin parçası olarak tüketildiklerinde bağırsak sağlığını destekleyebilirler. Herhangi bir yeni gıdayı diyetinize eklemeden önce mutlaka doktorunuza danışın.