Suçiçeği geçirenlerde yıllarca vücutta uyuyan varisella zoster virüsü, bağışıklık zayıfladığında aktifleşerek zona hastalığını tetikler. Zona, sinir boyunca yayılan ağrılı ve kabarcıklı döküntülerle kendini gösterir.
Zona döküntüsü genellikle bel çevresinde bant şeklinde sıvı dolu kabarcıklar oluşturur. Ayrıca, alnın bir tarafı veya göz çevresinde de görülebilir. Döküntüden önce kaşıntı, yanma, karıncalanma ve ağrı gibi belirtiler hissedilir. Ateş, baş ağrısı ve mide bulantısı da eşlik edebilir.
Dudak ve ağız çevresindeki kabarcıklar uçuk olabilir ve zona ile karıştırılmamalıdır. Zona, varisella zoster virüsünden kaynaklanırken, uçuk herpes simpleks virüsünden olur.
Doktorlar, döküntü ve belirtilerle kolayca zona teşhisi koyabilir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyon riskini azaltır.
Yaş ilerledikçe, bağışıklık sistemi zayıfladıkça zona riski artar. Özellikle 60 yaş üstü bireyler, kanser tedavisi görenler, steroid kullananlar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar daha fazla risk altındadır.
Zona doğrudan bulaşmaz ancak döküntü sıvısıyla temasta bulunan suçiçeği geçirmemiş kişilerde suçiçeğine neden olabilir. Bu nedenle döküntü kapalı tutulmalıdır.
Antiviral ilaçlar (asiklovir, famsiklovir, valasiklovir) atağın şiddetini azaltır. Ağrı kesiciler ve kaşıntı önleyiciler de rahatlama sağlar. Komplikasyonları önlemek için erken tedavi şarttır.
50 yaş ve üzeri yetişkinlere, zona riskini azaltan Shingrix aşısı önerilir. Aşı iki doz halinde uygulanır ve hastalığın şiddetini büyük ölçüde düşürür.
