Karpal Tünel Sendromu: Ağrı, Uyuşma ve Tedaviler

Karpal tünel, bileğinizin avuç içi tarafında kemiklerden ve bağlardan oluşan dar bir geçittir. Başparmağın ve ilk üç parmağın duyumunu ve hareketini kontrol eden median sinir, tendonlarla birlikte parmaklara ve başparmağa doğru bu geçitten geçer. Bu sinir sıkıştığında veya sıkıştırıldığında, karpal tünel sendromu adı verilen elde uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük veya ağrı meydana gelir.

Belirtiler: Ne Zaman Şüphelenmeli?

Karpal tünel sendromu genellikle yavaş gelişir ve ilk başta belirtileri fark etmek zor olabilir.

• Ağrı ve Karıncalanma: Başlangıçta genellikle geceleri veya sabah ilk uyandığınızda ortaya çıkar. His, eliniz uyuştuğunda hissettiğiniz “iğne batması” hissine benzer. Gün içinde, telefon veya kitap gibi bir şeyi tutarken veya araba kullanırken ağrı veya karıncalanma hissedebilirsiniz. Parmaklarınızı sallamak veya hareket ettirmek genellikle semptomları hafifletir.
• Zayıflık: Sendrom ilerledikçe, başparmağınızda ve ilk iki parmağınızda güçsüzlük fark etmeye başlayabilir, yumruk yapmak veya nesneleri kavramak zorlaşabilir. Kendinizi bir şeyleri düşürürken bulabilir veya mutfak aletlerini tutmak veya gömleğinizi iliklemek gibi günlük işleri yapmakta zorluk çekebilirsiniz.
• Duygu Sorunları: Karpal tünel sendromu ayrıca ellerde uyuşma hissine de neden olabilir. Bazı kişiler, şişlik olmasa bile parmaklarının şişmiş gibi hissettiğini veya sıcak ile soğuğu ayırt etmekte zorluk çekebilir.

Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri ve Risk Faktörleri

Karpal tünel sendromunun genellikle kesin bir nedeni yoktur. Karpal tünel dar ve sert olduğundan, bölgede herhangi bir şişlik veya iltihap olduğunda, median sinir sıkışabilir ve ağrıya neden olabilir. Semptomlar bir veya iki elde görülebilir (genellikle semptomlar önce baskın elde gelişir).

• Kimlerde Görülür? Kadınların karpal tünel sendromuna yakalanma olasılığı erkeklerden üç kat daha fazladır. Bazı durumlar da riskinizi artırabilir. Bunlar şunları içerir:

  • Diyabet, gut, hipotiroidizm ve romatoid artrit gibi kronik hastalıklar
  • Gebelik
  • Bileğin burkulması veya kırılması gibi travmalar

• İş Faktörleri: Sık sık yazmanın karpal tünel sendromuna yol açabileceği yaygın bir inanıştır. Ancak aslında montaj hattı işçileri arasında veri girişi personelinden üç kat daha yaygındır ve titreşimli el aletlerinin sık kullanımı riski artırır. Bir çalışma, yoğun bilgisayar kullanımının bile (günde yedi saate kadar) insanların karpal tünel sendromu geliştirme olasılığını artırmadığını bulmuştur.

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İlk başta, karpal tünel sendromunun belirtileri gelip geçer, ancak durum kötüleştikçe belirtiler sabit hale gelebilir. Ağrı kol boyunca omuza kadar yayılabilir. Zamanla, tedavi edilmezse, karpal tünel sendromu elinizin başparmak tarafındaki kasların erimesine (atrofi) neden olabilir. Tedaviyle bile, güç ve his asla tamamen geri kazanılamayabilir.

Teşhis ve Tanı Yöntemleri

Karpal tünel sendromunu taklit edebilen başka durumlar (kas, bağ veya tendon yaralanması, başparmak veya bilek artriti, diyabetik nöropati gibi sinir sorunları) olduğu için doktorunuz diğer sağlık sorunlarını elemek için testler yapacaktır.

• Fiziksel Testler:
  • Tinel Testi: Parmaklarda karıncalanmaya neden olup olmadığını görmek için median sinire dokunmayı içerir.
  • Phalen Testi: Doktorunuz ellerinizin üst kısımlarını bir dakika boyunca birbirine bastırmanızı ve bunun uyuşukluğa veya karıncalanmaya neden olup olmadığını görmenizi ister.
• Elektrodiagnostik Testler: Tanıyı doğrulamak için doktorunuz bir sinir iletim çalışması isteyecektir. Bu testte, elektrotlar ellere ve bileklere yerleştirilir ve median sinirin uyarıları ne kadar hızlı ilettiğini ölçmek için küçük elektrik şokları uygulanır. Elektromiyografi adı verilen başka bir test ise, elektriksel aktiviteyi ölçmek ve median sinirdeki hasarı değerlendirmek için bir kas içine yerleştirilen ince bir iğne kullanır.

Tedavi Seçenekleri

Karpal tünel sendromu tedavisinde çeşitli yaklaşımlar mevcuttur:

• Dinlenme ve Hareketsizlik: Diyabet veya artrit gibi altta yatan nedenlerin tedavi edilmesi gerekecektir. Daha sonra doktorunuz elinizi ve bileğinizi dinlendirmenizi ve hareketi sınırlamak için bir destek takmanızı önerebilir. Gece kullanımı, uyku sırasında bileğin kıvrılmasını ve semptomların alevlenmesini önlemek için önemlidir. İbuprofen ve naproksen gibi steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar ve soğuk kompresler ağrıyı azaltabilir.
• İlaçlar: Karpal tünel semptomları daha şiddetli olduğunda, doktorunuz enjeksiyon veya ağız yoluyla kortikosteroid önerebilir. Steroidler median sinir etrafındaki iltihabı geçici olarak azaltabilir ve semptomları hafifletebilir. Lidokain gibi lokal anestezik enjeksiyonu da semptomları hafifletebilir.
• Ameliyat: Ameliyat gerekiyorsa, genellikle lokal anestezi altında ayakta tedavi bazında yapılır (yani ameliyat sırasında uyanık olursunuz). Karpal tünelin üstünü örten bağ, basıncı azaltmak için kesilir. İyileşen bağ, karpal tünelde daha fazla alan sağlar. Bazen prosedür, prosedürü yönlendirmek için çok küçük bir kesiden yerleştirilen küçük bir kamera kullanılarak endoskopik olarak yapılır.

Ameliyat Sonrası ve İyileşme Süreci

Ameliyattan hemen sonra biraz şişlik ve sertlik olabilir, bu da elinizi kalbinizin üzerine kaldırarak ve parmaklarınızı sık sık hareket ettirerek giderilebilir. İyileşirken birkaç hafta boyunca bilek desteği takmanız gerekebilir, ancak yine de ellerinizi kullanabileceksiniz. Ağrı ve güçsüzlük genellikle ameliyattan iki ay sonra düzelir, ancak tamamen iyileşmeniz altı ay ila bir yıl sürebilir.

• Güçlendirme Egzersizleri: Karpal tünel semptomları azaldığında, bir fizyoterapist size ağrı, uyuşukluk ve güçsüzlüğün geri gelmesini önlemeye yardımcı olmak için esneme ve güçlendirme egzersizleri öğretebilir. Bir fizyoterapist veya mesleki terapist ayrıca median sinirin tekrar iltihaplanma olasılığını azaltarak semptomların geri dönmesini sağlamak için görevleri doğru şekilde gerçekleştirme yollarını da öğretebilir.

Tamamlayıcı Tedaviler

Bazı çalışmalar, bilek, dirsek ve üst omurganın kiropraktik manipülasyonunun karpal tünel sendromunu iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Ayrıca akupunkturun sinir fonksiyonunu geri kazandırmaya ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar da vardır. Bunlara veya diğer tamamlayıcı veya alternatif tedavilere başlamadan önce doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.

Yoga Karpal Tünel Sendromunu Hafifletebilir mi?

Yoganın ağrıyı azaltabileceği ve kavrama gücünü artırabileceğine dair güçlü kanıtlar var. Küçük bir çalışmada, üst vücut eklemlerini güçlendirmek, esnetmek ve dengelemek için tasarlanmış 11 duruştan oluşan sekiz haftalık bir yoga rejimi uygulayan katılımcılar, bilek ateli takan ve hiç tedavi uygulanmayan katılımcılardan daha iyi sonuçlar elde etti.

Karpal Tünel Sendromu Önlenebilir mi?

Karpal tünel sendromunu önlemenin kesin bir yolu olmasa da, aşağıdakiler yardımcı olabilir:

• İyi duruş
• Ergonomik araçlar ve çalışma istasyonları
• Ellerinizi ve bileklerinizi düzenli olarak esnetin
• Çalışma günü boyunca kollarınızı ve bacaklarınızı sallamak, arkanıza yaslanmak ve pozisyon değiştirmek için sık sık dinlenme molaları verin