Yaşlanmak kaçınılmaz olsa da, kırılganlık (zayıflık) normal yaşlanmanın ötesinde bir durumdur. Bu, vücudun strese karşı direncini ve hastalık veya yaralanmadan sonra iyileşme yeteneğini önemli ölçüde azaltan bir sendromdur. Erken belirtileri tanımak, daha uzun süre güçlü ve bağımsız kalmak için hayati adımlar atmanızı sağlayabilir.
Kırılganlık, sadece kas kaybı değil, aynı zamanda günlük yaşam kalitesini etkileyen yorgunluk, yavaşlık ve düşük aktivite gibi bir dizi faktörün birleşimidir.
Kırılganlık, genellikle yavaş yavaş ortaya çıkan ve birbiriyle bağlantılı belirtilerle karakterizedir. Eğer bu belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız, doktorunuzla konuşmak önemlidir:
Eskiden kolayca yaptığınız işler (kavanoz açmak, sandalyeden kalkmak, market torbası taşımak) artık daha fazla çaba gerektiriyorsa, bu kas kütlesi kaybının bir işaretidir. Kas gücü, genel vücut direncini tahmin eden önemli bir göstergedir.
Diyet yapmadan yılda 4,5 kg veya daha fazla istemsiz kilo kaybı, önemli bir uyarı işaretidir. Bu durum genellikle sadece yağ değil, hayati önem taşıyan kas kaybından (sarkopeni) kaynaklanır.
İyi uyumanıza rağmen devam eden, günlük aktivitelerinizi engelleyen ve enerjinizi tüketen sürekli yorgunluk (bitkinlik), kırılganlığın yaygın bir belirtisidir.
Normalde yürüdüğünüz hıza yetişemiyorsanız veya yürüme mesafeniz azaldıysa dikkat edin. Yavaş yürüyüş, kas zayıflığı ve denge sorunlarının erken bir işaretidir ve düşme riskini artırır.
Eskiden keyif aldığınız (yürüyüş, bahçe işleri, hobi) fiziksel aktivitelerden kaçınmaya başlamak hem kırılganlığın bir nedeni hem de belirtisidir. Düşük aktivite, daha fazla güçsüzlüğe yol açan bir döngü yaratır.
Zayıflık kaçınılmaz değildir. Erken müdahale ve yaşam tarzı değişiklikleri, gücünüzü ve yaşam kalitenizi artırmada kritik rol oynar.
Zayıflığa karşı en iyi savunma, aktif kalmaktır. Yürüyüş, yüzme gibi hafif aktiviteler bile kas gücünü korumaya yardımcı olur. Direnç bantları, hafif ağırlıklar veya vücut ağırlığıyla (sandalyeden kalkmak gibi) yapılan kuvvet antrenmanları kas kütlesini ve gücünü yeniden kazanmanıza yardımcı olur.
Kaslarınızın güçlü kalması için yeterli proteine ihtiyacı vardır. Her öğünde yumurta, balık, tavuk, kuruyemiş veya süt ürünleri gibi protein kaynaklarını dengeli tüketin. Yaşlı yetişkinler genellikle gençlerden daha fazla proteine ihtiyaç duyar.
Sosyal izolasyon ve yalnızlık, iştahı, motivasyonu ve fiziksel sağlığı olumsuz etkileyerek kırılganlığı kötüleştirebilir. Sosyal gruplara katılmak, gönüllü olmak veya düzenli olarak aile/arkadaşlarla iletişim kurmak hem zihinsel hem de fiziksel sağlığı destekler.
Doktorunuzla düzenli görüşmeler, kırılganlığın erken belirtilerini saptayabilir. Doktorunuz ilaçlarınızı gözden geçirebilir, anemi veya depresyon gibi altta yatan nedenleri tarayabilir ve fizik tedavi veya beslenme desteği önerebilir.
Küçük bir değişiklikle başlayın: yürüyüşe çıkın, öğününüze bir yumurta ekleyin veya bir doktor randevusu planlayın. Bugün attığınız bu adımlar, gelecekteki güçlü ve bağımsız yaşamınız için en büyük yatırımdır.
Kabartma tozu ve kabartma sodası, mutfakta en sık kullanılan iki farklı mayalama maddesidir. Benzer amaçlarla…
Meyve ve sebzelerdeki mor, kırmızı ve mavi tonlar genellikle antosiyanin adı verilen güçlü antioksidanlardan kaynaklanır.…
Yeni yıl sofralarının vazgeçilmezi olan hindi dolması, hem lezzeti hem de görkemiyle misafirlerin beğenisini topluyor.…
Gökyüzü bugün duygular, kararlar ve yüzleşmeler konusunda güçlü mesajlar veriyor. Ay’ın konumu iç dünyamızı öne…
Domates, parlak kırmızı rengini veren likopen adlı güçlü bir antioksidan içerir. Likopen, domatesi güneşin zararlı…
Düşük FODMAP diyeti, özellikle İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS) ve SIBO yaşayan kişilerin sindirim şikâyetlerini azaltmak…