Genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) biyoteknolojiyle, bitki ve hayvanların DNA’sına özel genler ekleyerek oluşturulur. Amaç; hastalıklara, kuraklığa dayanıklı veya besin değeri artırılmış ürünler geliştirmektir.
Güvenlik Değerlendirmesi
GDO’lu gıdaların insan sağlığına zararı olduğuna dair kanıt yok. FDA, WHO, EFSA gibi kuruluşlar, piyasadaki GDO ürünlerin güvenli olduğunu onaylıyor .
Regülasyonlar ve Etiketleme
-
ABD: FDA, EPA ve USDA koordineli şekilde GDO’lara onay verir. 2022’den itibaren GDO içeren gıdalar “biyomühendislik içerir” etiketiyle yürütülüyor .
-
AB ve İngiltere: GDO’lar sıkı regülasyona tabi. Yeni gen düzenleme tekniklerine (NGT) dair yasa görüşmeleri sürüyor; tüketici etiketleme ve izlenebilirlik tartışmalı .
Tüketici İtirazları
Çevreciler ve hak savunucuları, zorunlu etiket ve izlenebilirlik istiyor. Eleştiriler uzun vadeli etkiler ve şirketlerin etkisine odaklı .
GDO’lu Gıdaları Nasıl Anlarsınız?
ABD’de etiketlerde “biotic-engineered food” sembolleriyle belirtilir. AB’de ise %0,9 üzeri GDO’lu olan ürünler etiketlenmeli. Organik ürünler GDO içermez.
Sonuç
-
GDO’lu gıdalar genel olarak güvenli bulunuyor.
-
Etiketleme, şeffaflık ve izlenebilirlik artıyor.
-
Yeni teknikler (NGT/crispr) tartışmalı; AB’de regülasyon ve kamu katılımı devam ediyor.
YORUMLAR