Şizofreni, düşünme, algılama ve hareket etme yeteneğinizi etkileyen ciddi bir ruhsal bozukluktur. Şizofreni hakkında birçok yanlış bilgi, film ve TV şovlarıyla yayılıyor veya klişelerle destekleniyor. Bu da hastalığın anlaşılmasını zorlaştırıyor. Gerçekleri öğrenmek, bu hastalık hakkındaki damgalamayı azaltmanın ilk adımıdır.
ŞİZOFRENİ VE GERÇEKLERİ
Düşüncelerinizi ve algılarınızı bozarak neyin gerçek neyin hayal ürünü olduğunu anlamanızı zorlaştırır. ABD’de insanların %1’i bu rahatsızlıktan muzdariptir. Hem erkekler hem de kadınlar bu hastalığa eşit oranda yakalanır, ancak belirtiler genellikle erkeklerde 20’li yaşların başında, kadınlarda ise 20’li veya 30’lu yaşlarda başlar. Çocuklarda nadir görülür ve genellikle 40 yaş üstü yetişkinlerde ilk kez ortaya çıkmaz.
EFSANE 1: ŞİZOFRENİ DISSOSİYATİF KİMLİK BOZUKLUĞUDUR
Birçok kişi bu hastalığı, birden fazla kişiliğe sahip olma durumu olarak bilir. Ancak bu, Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DID) olarak bilinir. Şizofreninin yaygın belirtileri arasında halüsinasyonlar ve sanrılar yer alır, ancak bu durum, DID’nin belirtilerinden farklıdır.
EFSANE 2: ŞİZOFRENİ HASTALARI TEHLİKELİDİR
Medya, bu ruhsal bozukluğa sahip hastaların sıklıkla şiddet yanlısı olarak tasvir eder. Gerçekte, bu hastaların çoğu şiddet eğilimli değildir. Şizofreni hastalarının şiddet mağduru olma olasılığı, başkalarına zarar verme olasılığından daha yüksektir. Ayrıca, bu hastalık intihar riskini artırabilir.
EFSANE 3: KÖTÜ EBEVEYNLİK ŞİZOFRENİYE NEDEN OLUR
Genetik faktörler, travma ve uyuşturucu kullanımı gibi birçok nedene bağlı olarak gelişen bir ruhsal hastalıktır. Ebeveynlik hataları bu duruma yol açmaz.
EFSANE 4: EBEVEYNLERİNİZDEN BİRİ ŞİZOFRENİ İSE, SİZ DE OLURSUNUZ
Genetik faktörler riski artırabilir, ancak ebeveyninizin bu hastalığa sahip olması, sizin de bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez. Hastalığa yakalanma riskiniz, ebeveynlerden biri bu hastalıkla uğraşıyorsa yaklaşık %10’dur.
EFSANE 5: ŞİZOFRENİ HASTALARI ZEKİ DEĞİLDİR
Bazı çalışmalar, bu ruhsal bozukluğa sahip hastaların zihinsel becerilerde zorluklar yaşadığını gösterse de bu, onların zeki olmadıkları anlamına gelmez. Tarihte birçok yaratıcı ve zeki insan bu hastalıkla yaşamıştır.
EFSANE 6: HASTALAR AKIL HASTANESİNE AİTTİR
Eskiden bu hastalığa sahip hastalar akıl hastanelerine kapatılırdı. Günümüzde, tedavisi daha iyi anlaşıldığından, hastaların büyük bir kısmı topluluk desteğiyle bağımsız yaşayabilir.
EFSANE 7: HASTALAR İŞTE TUTUNAMAZ
Bu hastalık, iş bulmayı ve sürdürmeyi zorlaştırabilir, ancak uygun tedavi ile birçok kişi becerilerine uygun bir iş bulabilir ve sürdürebilir.
EFSANE 8:TEMBELLİĞE NEDEN OLUR
Bu hastalık, günlük yaşamın gereksinimlerini yerine getirmeyi zorlaştırabilir, ancak bu durum, hastaların tembel oldukları anlamına gelmez. Biraz yardımla günlük işlerini yapabilirler.
EFSANE 9: ANİDEN ORTAYA ÇIKAR
Bazı kişilerde bu hastalık ani bir krize yol açabilir, ancak genellikle belirtiler yavaş yavaş gelişir. Sosyal çekilme, ilgi kaybı gibi erken belirtiler zamanla fark edilebilir.
EFSANE 10: TEDAVİ EDİLEMEZ
Tedavi edilemez bir hastalık olarak görülse de, tedavi semptomları yönetmeye ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Antipsikotik ilaçlar ve terapiler, hastalığın etkilerini azaltmada etkili olabilir. Tedavi ile birçok kişi üretken bir hayat yaşayabilir.
YORUMLAR